მართალი ფინეზი (დაახლ. 1500 წ. ქრისტემდე), მღვდელმთავარ არონის შვილიშვილი და მღვდელმთავარ ელიაზარის შვილი, თვითონაც მღვდელი იყო.

როცა წმიდა წინასწარმეტყველ მოსეს (ხს. 4 სექტემბერს) მიერ ეგვიპტის მონობიდან გამოყვანილი ისრაიტელნი აღთქმულ მიწას მიუახლოვდნენ, მათი მეზობლები – მოაბელნი და მადიამელნი, შიშითა და შურით აღივსნენ, მოგვი ვალაამი მოიწვიეს და სთხოვეს, დაეწყევლა ებრაელები. უფლის ნებით ვალაამმა სამგზის აკურთხა ღვთივრჩეული ერი. მაშინ მოაბელებმა ისრაიტელები ბალ-ფეგორის კერპით აცდუნეს. უფალმა დასაჯა განდგომილები: ათასობით ებრაელი დაიხოცა შავი ჭირით. ამ დროს ვინმე ზიმრიმ, სიმეონის ტომიდან, მოსესა და მთელი კრებულის თვალწინ მადიამელი დედაკაცი მოიყვანა. განრისხებულმა ფინეზმა ისრაიტელიც და დედაკაციც მახვილით განგმირა. „და ეტყოდა უფალი მოსეს და ჰრქუა. „ფინეს, ძემან ელიაზარისამან, ძისა აპრონ მღვდლისამან, დააცხრო რისხვაჲ ჩემი ძეთაგან ისრაილისათა აღშურებასა შურისა ჩემისასა მათ შორის და არა მოვსპე ძენი ისრაილისანი შურსა შინა ჩემსა. ესრე არქუ: აჰა ესერა, მე მივსცემ მას აღთქუმასა მშვიდობისასა და იყო მასა და ნათესავისა მისისა შემდგომად მისსა აღთქმაჲ მღვდელობისაჲ საუკუნო, რამეთუ შური იძია ღმრთისა მისისაჲ და ლხინება ყო ძეთათჳს ისრაილისათა“ (რიცხ. 25, 10-13). ამის შემდეგ ღვთის მოწოდებით ისრაიტელთა ლაშქარმა მართალ ფინეზის წინამძღოლობით სძლია მოაბელებს. ელიაზარის გარდაცვალების შემდეგ წმიდა ფინეზი ერთხმად აირჩიეს მღვდელმთავრად. ფინეზი გარდაიცვალა ღრმად მოხუცებული (დაახლ. 1500 წელი ქრისტემდე).

„წმიდანთა ცხოვრება“, ტომი I, თბილისი, 2001 წ.